[PROIEKTUA] ESTIBALIZ SÁDABA MURGUÍA. “SUBERSIONES DOMÉSTICAS”
PROGRAMA
EPEALDIA
Proiektu hau emakumearen etxeko itxialdiari buruzko hausnarketak sortu zen: familiaren babeslekua zen etxe horretan gizonek atseden hartzen zuten espazio publikoan “ibili” ondoren, emakumeek, aldiz, haurrak zaintzen zituzten eta etxeko “beroa” mantendu.
Horretarako, 1970eko hamarkadako bi pentsalari feminista italiarren testuetatik abiatzen naiz, Silvia Federici eta Mariarosa Dalla Costaren testuetatik, lagungarriak baititut bideoan eta performancean oinarritutako nire praktikatik erakusteko etxeko zainketa- eta mantentze-lana bazterrekotzat jotzen dela gure gizartean, “borroka sozial” edo “politikoaren” ardatz hartzen diren beste batzuk ez bezala.
Etxeko espazioa berrinterpretatzea, soziabilitate modu berri bat sortu ahal izateko berdintasunezko espazio bat bilatuz. Lan ikusezina ikusgai bihurtzea: eta ikuspegi sozialetik ikusaraztea, argitara ateratzea da, “agorara”. Garbitzea, janaria prestatzea edo etxea txukun izatea baino askoz gehiago da lan hori: eguneroko lanarekin soldata irabazten dutenentzako mantentze psikologikoa, emozionala eta sexuala egitea ere bada.
Kartzela hori nola irauli bilatu behar da, sukaldetik eta logelatik kanpo eraman borroka, kaleetaraino.
Partekatu:
Hasiera-hasieratik, ikuspegi sortzailetik abiatuta, arlo politikoa jorratzea erabaki nuen nire lan guztietan, dogmatikoa izan gabe: horregatik, nire ekintzen xedea galderak proposatzea gehiago izaten da erantzunak ematea baino; ziurtasunak baino gehiago, harridura sortzea; azken batean, ikuslearen eta obra-objektu-ekintzaren arteko elkarrizketa erraztea.
Nire praktika artistikoak beti saiatu izan dira teoria eta aktibismo feminista sartzen sareak sortzeko eta genealogiak ezartzeko borondatean, konexioak sortu daitezen eta obra banaka isolatuta gera ez dadin.
Erroman irudi, soinu, ekintza, elkarrizketa eta artxiboko irudien bidez garatutako prozesu honetan, askotan ikusezina den eta sozialki oharkabean pasatzen den gai baten inguruko kontuak planteatzen saiatu naiz: etxeko lanen ingurukoak. Mariarosa Dalla Costa eta Silvia Federici elkarrizketatzeko zortea izan dut eta bien testuak eta hitzak ditut lagun ohiko kolaboratzaile batzuekin garatzen ditudan performanceetan: etxeko eremuan dauden emakume gorputzen eta ekintzen bidez, normalean ezkutuan dagoen lan bat ikusgai jartzen dute. Eta ikuspegi sozialetik ikusgai jartzea, argitara ateratzea da, agoran agertzea.
Irakasle eta ekintzaile biekin izandako harreman hori, Bolognako familia-zinemaren artxiboa bezalako ekarpenekin batera (esperientzia atsegina eta nire proiekturako oso probetxugarria izan dena), Erromako eta Italiako testuinguru espezifikoarekin izan ditudan harremanen zati bat da, eta horrek, testuinguru espezifikoago bat eman dit eta nire ikus-entzunezko proiektua hiriaren bizitzan eta historian kokatzeko aukera ere bai.
Akademiara itzuli, beste egoiliar batzuekin espazio berdinak aurkitu urduri, baina onartzen dut oso erraza izan dela berriro ere hemen bizitzea eta lan egitea. Nire proiektu pertsonala garatzeko lankide batzuen lankidetza azpimarratu nahi nuke, bai eta nire inplikazioa ere beste egoiliarren proiektu batzuetan laguntzeko: horrek lotura oso garrantzitsua sortu du gu guztion artean.
Gehien nabarmendu nahiko nukeen gertakarietako bat “Open Studio” delakoa izan zen; museoetako kultura-eragileek, arte-zentroek, erromatar komisario independenteek eta beste Akademia batzuetako artistek gure estudioak bisitatu zituzten eta gure proiektuei buruz luze eta zabal hitz egin ahal izan genuen. Elkarrekintza handiko egunak izan ziren, ideiak trukatu genituen trukea eta balizko kolaborazioak sortu ziren.
Beste alderdi garrantzitsu bat beste Akademietako kultura-gertaeretara joan eta haietako egoiliarrak/artistak ezagutzeko aukera da; uste dut horrek guztiak Erromako egonaldia dinamizatu eta aberastu egin zuela.